در طول شبانه روز باید چند لیوان آب بنوشم؟ یک سوال ساده، که پاسخ مشخصی ندارد! در طول سالیان دراز، مطالعات گوناگون، پاسخهای متفاوتی به این پرسش دادهاند. اما در نهایت همه در این نکته توافق یافتهاند که نیاز بدن هر فرد به آب، بسته به عوامل و متغیرهای مختلف، نسبت به افراد دیگر متفاوت خواهد بود. پس نمیتوان یک مقدار واحد آب را در نظر گرفت و آن را برای همهی مردم از هر جنسیت و سن و سال و وضعیت سلامتیای که هستند تجویز کرد. هیچ تجویز واحدی در این زمینه وجود ندارد. هرچه بیشتر از بدن خود و وضع سلامتیتان اطلاع پیدا کنید، بهتر و دقیقتر خواهید توانست میزان نیاز بدنتان به نوشیدن آب در طول شبانه روز را تشخیص دهید.
چرا بدن به آب نیاز دارد؟
آب اصلیترین ترکیب شیمیایی بدن انسان محسوب شده و تا هفتاد درصد از وزن بدن انسان را به خود اختصاص میدهد. بدن شما بیش از هر چیز دیگری برای زنده ماندن به وجود آب نیاز دارد. تمام سلولها، بافتها و اندام بدن شما برای این که درست کار کنند، به وجود مقدار کافی آب نیاز دارند. وجود آب باعث میشود مواد اضافی ورودی به بدن از طریق جریان ادرار، تعریق و تحرکات روده، از بدن خارج شود. آب همچنین دمای بدن شما را در سطح استاندارد نگاه داشته و در عین حال از بافتهای حساس بدن مراقبت میکند. کمبود آب در بدن موجب کمآبی یا خشک شدن بدن میشود. خشکی بدن اصطلاحی است که زمانی استفاده میشود که بدن کمتر از مقدار مورد نیازش برای تامین عملکرد سالم و بدون اختلال اندامهای بدن آب دارد. نه تنها کمآبی شدید بدن، بلکه کمآبی متوسط بدن نیز میتواند باعث کاهش انرژی و ایجاد خستگی شود. بنابراین، نوشیدن آب کافی، یکی از مهمترین راهکارهای بالا نگاه داشتن سطح انرژی و توانایی بدن است.
چقدر در شبانه روز آب بنوشم؟
انسان هر روزه از طریق اعمالی همچون تنفس، تعریق، ادرار و تحرکات رودهای مقداری آب از دست میدهد. برای جایگزین کردن این آب مصرف شده و جلوگیری از ابتلا به عارضهی خشکی و کم آبی بدن، باید از طریق مصرف نوشیدنیها و غذاهای آبدار، این مقدار آب را دوباره تامین کنید. اما همانطور که پیشتر اشاره کردیم، مقدار نیاز بدن به آب، به عوامل گوناگونی مانند وزن، وضع سلامتی، میزان فعالیت بدنی، شغل، داروهای مصرفی، آب و هوای محل سکونت و عواملی دیگر بستگی دارد.
اما یک انسان بالغ سالم که در جغرافیایی معتدل زندگی کرده و شغلی معمولی دارد به چه مقدار آب در طول شبانه روز نیاز دارد؟ طبق استانداردهای تحقیقاتی ایالات متحده، میزان آب مورد نیاز برای این فرد، در صورتی که مرد باشد نزدیک به چهار لیتر و در صورتی که زن باشد، نزدیک به سه لیتر در طول شبانه روز میباشد. این حجم، شامل نه فقط آب خالص که دیگر نوشیدنیها و غذاهای آبدار نیز میشود. زیرا حدود بیست درصد از آب مورد نیاز بدن در طول شبانه روز معمولا از طریق مصرف غذاها و دیگر نوشیدنیها تامین میشود.
چرا میگویند باید روزی هشت لیوان آب نوشید؟
احتمالا شما هم تا کنون حداقل یک بار این توصیه را شنیدهاید که انسان باید روزی هشت لیوان آب بنوشد. این توصیهای است که راحت و سریع در ذهن افراد ثبت میشود و البته هدف منطقیای هم پشت آن وجود دارد. بیشتر مردم میتوانند تنها با نوشیدن آب هنگامی که احساس تشنگی میکنند به میزان آب مورد نیاز بدن برسند و هرگز هم دچار خشکی و کمآبی بدن نشوند. برای بسیاری از مردم، حتی نوشیدن کمتر از هشت لیوان آب در روز هم کافی است. اما برخی دیگر ممکن است به نوشیدن مقدار بیشتری آب نیاز داشته باشند. بهتر است میزان آب مورد نیاز بدنتان را با توجه به وضعیت خودتان نسبت به چهار عامل زیر بررسی کنید:
یک. فعالیت بدنی: اگر در طول روز فعالیتهای بدنیای دارید که موجب عرق کردن میشود، نیاز به نوشیدن مقدار بیشتری آب برای جایگزینی آب از دست رفته دارید. نوشیدن آب قبل، هنگام و پس از تمرین را جدی بگیرید.
دو. آب و هوا: هوای گرم و مرطوب باعث تعریق بیشتر بدن شده و نیاز شما به نوشیدن آب را افزایش میدهد. همچنین، کمآبی و خشکی بدن در ارتفاعات بالا هم بیشتر اتفاق میافتد.
سه. سلامت عمومی: هنگام مبتلا شدن به تب، استفراغ و اسهال، بدن مقدار زیادی آب از دست میدهد. در زمان ابتلا به چنین عارضههایی، حتما نوشیدن آب را در اولویت قرار دهید.
چهار. بارداری و شیردهی: اگر در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارید، باید یادتان باشد که شما دارید آب بدن بیش از یک نفر را تامین میکنید! پس با مشورت با پزشک، میزان آب مورد نیاز بدنتان را تعیین کنید.
نوشیدن بیش از حد آب خطرناک است؟
اگر خیلی بیش از اندازه آب بنوشید، کلیهها توان دفع آب اضافه را از دست خواهند داد، در این صورت سدیم خون شما از بین میرود و این میتواند منجر به ایجاد عارضهای به نام هیپوناترمی شود که ممکن است برای سلامتی خطرناک باشد. اما باز هم باید این نکته را در خاطر داشته باشیم که مقدار مشخصی از آب ممکن است برای فردی که هیچ گونه فعالیت بدنیای ندارد زیاد محسوب شود اما برای یک ورزشکار حرفهای حتی کم هم به حساب بیاید! مقدار نیاز بدن به آب را عوامل مختلفی که در بالا ذکر کردیم تعیین میکنند. پس با توجه به وضعیت سلامتی، میزان فعالیت بدنی، شغل، آب و هوا، داروهای مصرفی و نوع تغذیهتان، بهتر است مقدار آب آشامیدنی سالم و تصفیهشده مورد نیاز بدنتان در طول شبانه روز را محاسبه کنید.